Kalendarium masażu w Polsce do 1999

W XX wieku w Polsce mało było prowadzanych doświadczeń z nowymi rodzajami i metodami masażu, głównie korzystano z osiągnięć zagranicznych i na ich podstawie ukazywały się różnego rodzaju podręczniki, książki i publikacje.

     Dopiero od lat 80-tych stopniowo prowadzone są badania nad wpływem poszczególnych rodzajów masaży na organizm człowieka. Prężnie działającym ośrodkiem na tym polu jest Akademia Wychowania Fizycznego we Wrocławiu. Wykaz publikacji naukowych zamieszczony jest w podrozdziale  publikacje - rozprawy.

    Niezależnie od badań do najważniejszych wydarzeń z dziedziny masażu należą:

1903

- ukazały się książki Aleksandra Kwiatkowskiego pt. Badania nad mechanizmem żołądka i kiszek i nad znaczeniem leczniczem masażu oraz pt. O nieprawidłowej kurczliwości mięśni prążkowanych i leczeniu jej masażem.

1925

- Wyższa Szkoła Wychowania Fizycznego w Poznaniu jako pierwsza wyższa uczelnia w Polsce  wprowadziła do programu nauczania zajęcia z masażu.

1927

- ukazują się podręczniki do masażu Jana Zaorskiego z Warszawy pt. Podręcznik mieszania leczniczego oraz Mieczysława Kosińskiego z Krakowa pt. Technika miesienia leczniczego.

1929

- fabryka Luster Preparaty Kosmetyczno-Lekarskie Miraculum w Krakowie rozpoczyna produkcję nowych wyrobów, m. in. Cold Cream do masażu ciała.

1934

- ukazał się podręcznik z zakresu fizjoterapii Józefa Jankowiaka pt. Zarys fizjoterapii – dla lekarzy – praktyków i studentów medycyny, w którym jeden rozdział był poświęcony masażowi.

1940

- w Katyniu zostaje zamordowany przez NKWD chirurg wojskowy mjr Mieczysław Kosiński, autor podręcznika do masażu (1927).

1941

- prof. Jan Zaorski zakłada w Warszawie Prywatną Szkołę Zawodową dla Pomocniczego Personelu Sanitarnego, znaną jako Szkoła Zaorskiego, która pod przykrywką szkoły średniej kształciła w zakresie pierwszych lat studiów medycznych i masażystów.

1946

- dr Wacław Sidorowicz z Krakowa, prekursor masażu sportowego i odnowy biologicznej w Polsce wydaje książkę pt. Masaż sportowy.

1949

– ukazało się II wydanie ksiązki Jana Zaorskiego z Warszawy pt. Podręcznik mieszania leczniczego.

1953

- powstaje w Krakowie pierwsza w Polsce szkoła masażu kształcąca osoby niewidome i niedowidzące.

1957

- powstał Zakład Mechaniki Precyzyjnej Medimark - w Łomiankach k. Warszawy, produkujący narzędzia i aparaty medyczne, m. in. aparat aquavibron, którego konstruktorem jest polski inżynier J. Remplewicz.
 

1967

- powstają kolejne szkoły masażu kształcące osoby niewidome i niedowidzące w Lublinie, Wrocławiu, Łodzi i Laskach.

1970

- Henryk Pawlak z Wrocławia opracował program nauczania masażu sportowego, który obowiązywał do 1980 roku.

1972

- w ramach reorganizacji szkół medycznych, zgodnie z zarządzeniem Ministra Zdrowia i Opieki Zdrowotnej powołano do życia Wydziały Fizjoterapii, najpierw w systemie 2-letniego, a później 2,5 – letniego szkolenia. Absolwenci szkół otrzymywali tytuł technika fizjoterapii, uprawniający do pracy w działach: kinezyterapii, fizykoterapii i masażu.

1974

- ukazał się podręcznik do masażu pod redakcją Józefa Jankowiaka pt. Masaż leczniczy.

1976

- została założona przez Stanisława Andruszkiewicza Wytwórnia Sprzętu Rehabilitacyjnego Impuls w Opolu, produkująca stoły do masażu, rehabilitacji i kinezyterapii oraz UGUL i pełne jego wyposażenie, a także sprzęt i akcesoria do rehabilitacji ręki.
 

1977

- Spółdzielnia Inwalidów Telsim w Piotrkowie Trybunalskim rozpoczęła produkcję turystycznego aparatu do masażu, obłego kształtu, o średnicy 3,4cm i długości 21cm, który był zasilany dwoma bateriami R14
 

1978

- został utworzony przez Janinę Wielką z Łodzi pierwszy Ośrodek Refleksoterapii w Polsce, przy Instytucie Neurologii Akademii Medycznej.

1980

- Henryk Pawlak z Wrocławia założyciel Wrocławskiej Szkoły Masażu opracował program konferencji doskonalących nauczycieli prowadzących wykłady i ćwiczenia z masażu, organizowanych przez Centrum Kształcenia Nauczycieli Średniej Kadry Medycznej. Program był realizowany do 1995 roku. W tym też roku opracował program nauczania dla zawodu technik fizjoterapii z zakresu masażu medycznego, który obowiązywał do 1998 roku.

1982

- Towarzystwo Psychotroniczne aktywnie propaguje refleksoterapię, organizując kursy i szkolenia oparte na wiedzy zawartej w książce pt. Ku zdrowej przyszłości, autorstwa szwajcarskiej pielęgniarki Hedi Masafret.

1984

- zostało założone przedsiębiorstwo INNOW w Katowicach, zajmujące się produkcją sprzętu rehabilitacyjnego (m.in. stacjonarne i składane stoły do masażu) i medycznego.
 

1986

- Henryk Pawlak zrealizował filmy naukowo-dydaktyczne pt. Masaż klasyczny, Masaż segmentarny, Masaż w środowisku wodnym, Różne metody masażu leczniczego na zlecenie Państwowego Zakładu Wydawnictw Lekarskich w Warszawie.

- ukazał się skrypt autorstwa Zygmunta Prochowicza z Wrocławia do nauki masażu dla szkół średnich Wydziału Fizjoterapii pt. Masaż leczniczy klasyczny i masaż chiński.

1987

- ukazała się książka Michała i Olgierda Domańskich z Krakowa pt. Zdrowie w twoich rękach – leczenie akupresurą.

1988

- ukazał się podręcznik do masażu Zygmunta Prochowicza pt. Podstawy masażu leczniczego, którego nakład kilku edycji przekroczył 100 tys. egzemplarzy.

1989

- ukazał się podręcznik do masażu Tomasza Podgórskiego z Warszawy pt. Masaż klasyczny.

 - powstała Firma MEDEN-INMED w Koszalinie, produkująca stoły do masażu i rehabilitacji, sprzęt, aparaty, wyposażenie i akcesoria do kinezyterapii, hydroterapii, fizykoterapii i medical Spa i Wellness

1989

- powstaje Medyczne Studium Masażu w Bydgoszczy, jako kolejna szkoła masażu dla osób niewidomych i niedowidzących.

- powstają pierwsze prywatne szkoły masażu i niepubliczne ośrodki doskonalenia zawodowego organizujące kursy masażu klasycznego, leczniczego, relaksacyjnego, orientalnego i refleksoterapii. Do najbardziej znanych należą:

           - Szkoła masażu klasycznego-leczniczego, sportowego i relaksacyjnego, oraz technik orientalnych DARING w Warszawie – Zbigniewa Dąbrowskiego (1989)

             - Szkoła Masażu BIO-RELAX w Krakowie – Tadeusza Kasperczyka, Leszeka Magiery, Dariusza Muchy, Roberta Walaszka (1989)

                  - Ośrodek Edukacyjny Zdrowie i Uroda w Krakowie - Anny Ciecieręgi  (1990)

                  - Studium Naturalnych Metod Leczenia Medikon w Warszawie - Tomasza Podgórskiego (1991)

                  -  Szkoła Masażu BIOSTUDIO w Warszawie Pawła Miszczaka (1993)

           - Szkoła Masażu BODYWOK w Poznaniu – Piotra Szczotki, Ewy Mikuły (1995), promująca masaż leczniczy, relaksacyjny w odnowie psychosomatycznej, a w późniejszym czasie masaż w medycynie estetycznej.

1990

- zostało założone Przedsiębiorstwo Produkcyjno Handlowe Wandex Centrum Sauny w Gdańsku, produkujące sprzęt, urządzenia i akcesoria (m.in. sauny, łaźnie parowe, kabiny infrared, natryski, jacuzzi) wykorzystywane w ośrodkach spa&wellness oraz odnowy biologicznej.

- Pollena Aroma z Warszawy rozpoczęła produkcję i sprzedaż wyrobów linii Dr Beta®, obejmujących olejki eteryczne i akcesoria do aromaterapii.
 

1991

- powstało Przedsiębiorstwo Avicenna-Oil we Wrocławiu, produkujące olejki eteryczne.
 

1992

- Henryk Pawlak opracował programy staży zawodowych nauczycieli przedmiotu masaż medyczny, który był realizowany do 1995 roku.

- ukazała się książka Donki i Andrzeja Madejów pt. DO-IN: uzdrawiający automasaż.

- została założona firma rodzinna KOLMIO Kiełkowscy w Gdańsku, produkująca elektroniczne aparaty medyczne, stosowane w medycynie naturalnej, np. do elektropunktury.

1993

- ukazał się podręcznik Tadeusza Kasperczyka i Stanisława Kmaka z Krakowa pt. Leczniczy masaż punktowy.

- ukazała się książka Grażyny Kołomyjskiej z Krakowa pt. Jak zachować młodą twarz, w której autorka przedstawiła masaż kosmetyczny twarzy.

- ukazała się książka Pawła Sokołowa pt. Uzdrawiający masaż japoński Shiatsu.

- Julian Rok, Maria i Marek Sułkowscy oraz Ryszard Biskupski z Warszawy rozpowszechniają w Polsce polinezyjski masaż MA URI.

- została założona Firma Bamer we Włocławku, produkująca olejki eteryczne i kompozycje zapachowe.

- została założona przez Jarosława Kuchtę Firmę Infelmark, produkująca sprzęt medyczny do elektropunktury.

- została założona przez dr Romana Dudę firma rodzinna Bio-Galen w Szańcu k. Buska Zdroju, produkującej kosmetyki do kąpieli i aromaterapii spa wg własnych receptur. Dr Duda pierwszy w Polsce opracował recepturę kosmetyków opartych na bazie wody siarczkowej nadając im nazwę Kosmetyków Uzdrowiskowych Dra Dudy TM.
 

- powstała Firma Vitberg w Nowym Sączu, produkująca poduszki i fotele do masażu, lóżka przeciwodleżynowe i masujace, aparaty do kąpieli perełkowych.
 

1994

- ukazują się podręczniki Adama Zborowskiego z Krakowa pt. Masaż klasyczny i Leszka Magiery z Krakowa pt. Klasyczny masaż leczniczy.

- Piotr Szczotka z Poznania opracowuje autorski masaż w standardzie body work, dzisiaj występujący jako metoda Integracyjnego Masażu Bodywork.

1995

- ukazują się podręczniki Adama Zborowskiego pt. Masaż segmentarny oraz Leszka Magiery i Tadeusza Kasperczyka pt. Segmentarny masaż leczniczy.

- ukazał się podręcznik Tadeusza Kasperczyka i Stanisława Kmaka pt. Masaż punktowy i inne metody refleksoterapii.

- Henryk Pawlak zakłada Klinikę Masażu Medycznego OO. Bonifratrów we Wrocławiu i jest jej kierownikiem.

1996

- ukazała się książka pod redakcją Tadeusza Kasperczyka i Jana Fenczyna pt. Podręcznik odnowy psychosomatycznej, w której opisane zostały masaż klasyczny i punktowy.

- ukazał się podręcznik Adama Zborowskiego pt. Drenaż limfatyczny.

- ukazał się film dydaktyczny na VHS Adama Zborowskiego pt. Masaż kosmetyczny twarzy.

- została założona przez Romana Pasławskiego firma TECH-MED w Opolu, produkująca wysokiej jakości sprzęt do rehabilitacji dla osób niepełnosprawnych, dzieci z porażeniem mózgowym i ze schorzeniami ruchu (m. in. stoły do masażu).

- na igrzyskach olimpijskich w Atlancie po raz pierwszy masaż bodywork został oficjalnie wprowadzony do podstawowej opieki lekarskiej.

1997

- ukazał się podręcznik z zakresu refleksoterapii stopy Dariusza Muchy z Krakowa pt. Terapeutyczne mikrosystemy ludzkiego ciała.

- ukazał się podręcznik Adama Zborowskiego pt. Masaż w wybranych jednostkach chorobowych.

- ukazała się książka pod redakcją Bożeny Mazur pt. Samoleczenie masażem twarzy, dłoni, stóp.

- zostaje założona przez małżeństwo Magdalenę i Emila Kędrek Firma Habys w Jaśle, produkująca w początkowym okresie działalności rozkładane stoły do masażu.

1998

- ukazała się książka Leszka Magiery pt. Automasaż leczniczy, zawierająca masaż klasyczny, chiński punktowy oraz refleksoterapię stopy, ręki i ucha.

- Krzysztof Kassolik z Wrocławia opracował podstawy teoretyczne masażu medycznego w oparciu o prawo tensegracji i homeostazę strukturalną.

- Krzysztof Kassolik i Zbigniew Sawicki z Wrocławia opracowali dokumentację – karta oceny pacjenta- dla potrzeb masażu medycznego.

- z inicjatywy Adama Zborowskiego i Piotra Szczotki odbywają w Krakowie I Targi Edukacyjne Masażu, będące początkiem współpracy między środowiskami zajmującymi się masażem leczniczym, relaksacyjnym, kosmetycznym i orientalnym.   

- ukazała się książka Piotra Szczotki i Ewy Mikuły z Poznania pt. Współczesny masaż.

- ukazała się książka Zdzisława Drobnera pt. Automasaż punktowy.

- Polskie Stowarzyszenie Refleksologów zostało przekształcone w Polski Instytut Refleksologii, którego prezydentem została Wanda Budzanowska-Bratko.

- w maju na Festiwalu Wróżb i Niezwykłości w Krakowie Firma Habys z Jasła po raz pierwszy oficjalnie zaprezentowała swój rozkładany stół do masażu.

- została założona Firma ABC-N System w Woli Hankowskiej k/Częstochowy, produkująca rehabilitacyjne kompresy rozgrzewające.
 

1999

- ukazała się książka pod redakcją Roberta Walaszka z Krakowa pt. Masaż z elementami rehabilitacji.

- z inicjatywy Zbigniewa Dąbrowskiego ze Szkoły Masażu Daring odbyły się I Warszawskie Targi Masażu.