Winklerowa Jadwiga

Winklerowa Jadwiga (ur. 21 listopada 1920 w Gródku Jagiellońskim, zm. 6 kwietnia 1987 we Wrocławiu); doktor medycyny, reumatolog, specjalistka z zakresu balneologii, medycyny fizykalnej i masażu, Twórczyni Wrocławskiej Medycyny Fizykalnej.

   W latach 1940-1945 pełniła funkcję łączniczki o pseudonimie „Mała” w konspiracyjnej organizacji zbrojnej, która działała w Leśnych Oddziałach Armii Krajowej,  za co odznaczona została Krzyżem Armii Krajowej.

    W 1944 roku rozpoczęła studia medyczne we Lwowie, rok później przeniosła się na Wydział Lekarski Uniwersytetu Warszawskiego, kolejno studiowała na Wydziale Lekarskim Akademii Medycznej we Wrocławiu, gdzie w 1951 roku otrzymała  dyplom lekarza.
     W czasie studiów pragnąc poszerzać wiedzę, odbyła praktyki jako wolontariuszka w Szpitalu Brackim w Nowej Rudzie, oraz Klinikach Chorób Wewnętrznych i Ginekologiczno-Położniczej we Wrocławiu.

    W 1953 roku rozpoczęła specjalizację w II Oddziale Chorób Wewnętrznych Szpitala im. Ludwika Rydygiera we Wrocławiu.

   W 1956 roku objęła stanowisko konsultanta ds. balneologii dla spraw uzdrowiskowych, zajmując się kwalifikowaniem wniosków sanatoryjnych.

    W 1959 roku ukończyła pierwszy stopień specjalizacji z interny oraz drugi stopień z reumatologii, w 1965 roku  otrzymała pierwszy, a w 1967 roku  drugi stopień specjalizacji z medycyny fizykalnej i balneoklimatologii.

   Po uzyskaniu pierwszego stopnia specjalizacji z medycyny fizykalnej i balneoklimatologii  otworzyła Gabinet Fizykoterapii we Wrocławiu.

   W 1969 roku objęła stanowisko lekarza w zakresie rehabilitacji w Sanatorium Rehabilitacyjno-Ortopedycznym, a od 1977 roku po zmianie nazwy w Specjalistycznym Rehabilitacyjnym Zespole Opieki Zdrowotnej we Wrocławiu.
    W tych latach pracowała również jako lekarz rejonowy w Przychodni Specjalistycznej, oraz w Miejskiej Poradni Reumatologicznej we Wrocławiu. W tej ostatniej objęła stanowisko kierownika, które piastowała przez 22 lata.

   Była członkiem Polskiego Towarzystwa Lekarskiego i w Zarządzie Stowarzyszenia Lekarzy Dolnośląskich.
Współpracowała ze Związkiem Bojowników o Wolność i Demokrację.

    W 1970 roku wraz z mgr Henrykiem Pawlakiem przyczynili się do powstania w Korfantowie Wojewódzkiego Sanatorium Rehabilitacyjno-Ortopedycznego, dzisiejszego Opolskiego Centrum Rehabilitacji.
    Ośrodek powstał z inicjatywy pierwszego dyrektor tej placówki dr. Adama Bilika – ortopedy, lekarza sportowego kadry narodowej podczas Igrzysk Olimpijskich w Rzymie w 1960 roku.
   Ośrodek w następnych latach był rozbudowany, dzięki czemu powstało nowoczesne zaplecze dla chorych z dysfunkcjami narządu ruchu m. in.: w 1975 roku Zakłady Sprzętu Rehabilitacyjnego i Ortopedycznego, w 1980 roku pawilon szpitalny, w 1989 roku blok operacyjny i oddział zabiegowy chirurgii ortopedycznej, w 1991 roku Wojewódzka Przychodnia Rehabilitacyjno-Ortopedyczna, w latach 1996-1997 sala gimnastyczna i dział hydroterapii z basenem. W latach 1974-1977 przy ośrodku funkcjonowała również filia Medycznego Studium Zawodowego w Opolu kształcącego Techników Fizjoterapii.

    W latach 1970-1980 prowadziła przez konsultacje z zakresu reumatologii i fizjoterapii w Poradni Rehabilitacji Zawodowej dla Inwalidów, oraz zorganizowała Wojewódzką Przychodnię Fizjoterapii w Wojewódzkim Szpitalu Zespolonym we Wrocławiu.

   W 1973 roku założyła najpierw Koło, a potem Oddział Wrocławski Polskiego Towarzystwa Balneoklimatologii, Bioklimatologii i Medycyny Fizykalnej, pełniąc funkcję długoletniej przewodniczącej.
  W 1979 roku  mianowana została członkiem Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Balneologii, Bioklimatologii i Medycyny Fizykalnej (PTBBiMF).

   W 1977 roku wraz z dr Jadwigą Winklerową nawiązali współpracę z Domem Pomocy Społecznej dla dzieci upośledzonych fizycznie i umysłowo w Kadłubie Turawskim.
    W latach 1978-1982 wspólnie promowali program pt. Masaż w środowisku wodnym w procesie rewitalizacji dzieci upośledzonych umysłowo realizowanego w tamtejszym ośrodku.

   W 1979 roku założyła wraz z mgr Henrykiem Pawlakiem Sekcję Rehabilitacji przy Oddziale Wrocławskim Towarzystwa Balneologii, Bioklimatologii i Medycyny Fizykalnej, zrzeszającej magistrów rehabilitacji ruchowej. Sekcja była współorganizatorem sympozjów naukowych, szkoleń i warsztatów z zakresu hydroterapii, kinezyterapii, masażu leczniczego, elektroterapii, pola elektromagnetycznego, ultradźwięków, światłolecznictwa. Na sympozjach prezentowane były najnowsze doniesienia z polskich i zagranicznych periodyków naukowych.

   Współautorka wraz z mgr Henrykiem Pawlakiem programu odnowy biologicznej dla Polskiego Związku Piłki Nożnej (drużyny Górskiego 1974), Polskiego Związku Żużlowego (Mistrzostwa Świata Indywidualne i Drużynowe: Jerzy Szczakiel, Ivan Mauger, Barry Briggs) oraz dla Polskiego Związku Kolarstwa Torowego ( Janusz Kierzkowski).

   Współautorka wraz z mgr Henrykiem Pawlakiem programu odnowy biologicznej dla Zakładu Odnowy Biologicznej Akademii Wychowania Fizycznego w Gdańsku.

    Pod koniec lat 70. XX wieku wraz z mgr Henrykiem Pawlakiem nawiązali współpracę z Zakładem Histologii Uniwersytetu Medycznego w Tokio skąd czerpali opracowania dotyczące występowania zjawisk piezoelektrycznych. Kolejno nawiązali współpracę z Zakładem Aparatury Medycznej Politechniki Wrocławskiej prowadząc badania na włóknach kolagenowych końskiego ścięgna Achillesa, które udostępniła Akademia Rolnicza we Wrocławiu. Badania udowodniły, że sprężyste odkształcanie tkanek jest źródłem występowania zjawisk piezoelektrycznych, co przyczyniło się do rozpoczęcia prace nad zdefiniowaniem masażu jako sprężystego odkształcania tkanek.

   W 1981 roku współorganizowała wraz z Warszawskim Towarzystwem Lekarzy Medycyny Fizykalnej I Ogólnopolskie Sympozjum Naukowe we Wrocławiu, pod nazwą Nowe kierunki w fizjoterapii. 
    Była również współorganizatorką II Ogólnopolskiego Sympozjum Naukowego w Zagórzu Śląskim pod nazwą Metody fizykalne zwalczania bólu. 

    Założycielka i długoletnia kierowniczka Przychodni Fizjoterapii i Balneoklimatologii we Wrocławiu i konsultant wojewódzki w tej dziedzinie.

    Współpracowała z Centrum Doskonalenia Nauczycieli i Średnich Kadr Medycznych w Warszawie, będąc przez 25 lat członkiem Komisji Programowej. Dzięki jej zaangażowaniu w proces kształcenia Techników Fizjoterapii powstał nowy program kształcenia dla przedmiotu fizjoterapia.
    Przyczyniła się do powstania wydziałów Rehabilitacja Ruchowa w Akademiach Wychowania Fizycznego (dawniej – Wyższych Szkołach Wychowania Fizycznego).

     Długoletnia nauczycielka przedmiotów zawodowych w Medycznym Studium Zawodowym we Wrocławiu.
    W 1982 roku została uhonorowana nagrodą Dyrektorki dr Zofii Mościckiej za wieloletnią pracę na rzecz  Studium, a w 1985 roku Medalem 40-lecia Studium za zasługi oraz czynny udział w jego funkcjonowaniu.

    Autorka i współautorka ponad 20 prac naukowych i kilku podręczników z zakresu fizjoterapii. Do ważniejszych publikacji należą;
- Najczęściej spotykane błędy w stosowaniu sauny (1975),
-  Informator Usług Fizjoterapeutycznych (1975)
- Mechanizm działania masażu klasycznego na tkanki i układy ustroju ludzkiego w aspekcie jego biologicznego rozwoju (1976),
- Praktyczny poradnik fizjoterapii (1978),
- Podręcznik dla słuchaczy Zawodowego Studium Medycznego im. Ludwika Hirszfelda, – cz. I, II, III (1979),
- Metodyka wykonywania zabiegów fizjoterapeutycznych w wybranych jednostkach chorobowych (1985).

    Za swoją działalność została uhonorowana, m.in.:
- Złotym Krzyżem Zasługi,
- Odznaką „Za Wzorową Pracę w Służbie Zdrowia”,
- Srebrną odznaką „Za Zasługi dla ZBOWID-u”,
- Odznaką Budowniczego Wrocławia,
- Złotą Odznaką Polskiego Towarzystwa do Walki z Kalectwem,
- Medalem z okazji 30-lecia Instytutu Balneoklimatologicznego w Poznaniu,
- Odznaką Grunwaldzką,
- Medalem Zwycięstwa i Wolności,
- Medalem prof. Jana Mikulicza-Radeckiego, nadanym przez Kapitułę Medalu Dolnośląskiej Izby Lekarskiej (pośmiertnie).

    21 kwietnia 2005 roku podczas uroczystości Dnia Pracownika Służby Zdrowia w Zakładzie Rehabilitacji Wojewódzkiego Zespołu Specjalistycznej Opieki Zdrowotnej we Wrocławiu odsłonięto tablicę upamiętniającą lek. Jadwigę Winklerową.

      Historyczny Członek Klubu „Ludzie Masażu"
                    Nr karty członkowskiej 007/KLM/P/H/2001

Leszek Magiera. Leksykon masażu i terminów komplementarnych. 2001-2016
Leszek Magiera. Historia masażu w zarysie. 2007-2016
www.leksykonmasazu.pl (2012-2016)
Źródło foto:

- www.actamedicorum.ump.edu.pl
- prywatne archiwum prof. Wiesława Kochańskiego i dr Macieja Kochańskiego

 - Andrzej Kierzek, Ewelina Gil. Jadwiga Winklerowa (1920-1987) – twórczyni wrocławskiej medycyny fizykalnej. Acta Medicorum Polonorum – Nr 7/2017 • Zeszyt 2