Jankowiak Józef

Jankowiak Józef

Jankowiak Józef (ur. 20 stycznia 1904 w Hamborn w Nadrenii Duisburgu, zm. 10 października 1984 w Poznaniu); profesor zwyczajny, doktor medycyny, specjalista balneologii, medycyny fizykalnej i masażu leczniczego. Nestor polskich balneologów.

   Absolwent Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Poznańskiego (1929). Po studiach otrzymał dyplom i uzyskał tytuł doktora wszechnauk lekarskich.

     W latach 1932-1939 lekarz w Zakładzie Przyrodoleczniczym Kasy Chorych, a po zmianie nazwy w latach 1945-1952 lekarz w Zakładzie Fizykoterapii Ubezpieczalni Społecznej w Poznaniu, co było zgodne z jego przekonaniem do naturalnych środków leczniczych, zwłaszcza do przyrodolecznictwa.
       Przeszedł szczeble kariery służbowej od młodszego i starszego asystenta do kierownika Zakładu.
       Od 1945 roku pełnił funkcję kierownika, równocześnie będąc lekarzem naczelnym Zakładu.

   Praktyki specjalizacyjne odbywał na własny koszt w Berlinie u prof. Laquera - specjalisty z fizykoterapii, w Wiedniu u prof. Kowarschika - elektroterapeuty, w Kaltenleutgeben u dra Hugona Strassera, który prowadził wodolecznictwo w tamtejszym uzdrowisku.
    Poznawał zasady stosowania balneoterapii i metody leczenia w uzdrowiskach krajowych i zagranicznych oraz uczęszczał na kursy dla lekarzy uzdrowiskowych w Ciechocinku.

     Jego książki, artykuły i doniesienia naukowe zaczęły ukazywać się jeszcze przed II wojną światową:
- Wskazania i przeciwwskazania w leczeniu promieniami nadfioletowymi (1932),
- O leczeniu jontoforezą (1933).
- podręcznik Zarys fizjoterapii (1934),
- podręcznik Fizykoterapia (1938).
     Kolejne wydania tych podręczników ukazały się w latach 1946 i 1954, wzbogacone o wyniki pracy  w latach okupacji hitlerowskiej.

        W latach 1952–1975 założyciel i długoletni Dyrektor Instytutu Balneoklimatycznego w Poznaniu.
     W Instytucie uzyskał kolejne tytuły: docenta (1955), profesora nadzwyczajnego (1961) i profesora zwyczajnego (1970).

      W latach 1956–1976 założyciel i długoletni Prezes Polskiego Towarzystwa Balneologii, Bioklimatologii i Medycyny Fizykalnej.

      W latach 1956-1967 założyciel i redaktor kwartalnika "Wiadomości Uzdrowiskowe", który został w 1968 roku przekształcony w kwartalnik „Balneologia Polska”. W latach 1968-1979 był Redaktorem Naczelnym nowego czasopisma.

     Autor ponad sto publikacji poglądowych, omawiających działanie bodźców balneologicznych i fizykalnych opracowanych na podstawie badań prowadzonych w kraju i za granicą.

      Autor i współautor prac eksperymentalnych, w których przedstawiono:
- mechanizm działania różnych bodźców fizykalnych, zarówno w eksperymentach nad zwierzętami jak i w badaniach ludzi chorych,
- wpływ bodźców fizykalnych na reakcje histochemiczne skóry,
- wpływ kąpieli leczniczych na układ krążenia,
- mechanikę terapii fizykalnej przewlekłych chorób gośćcowych,
- wpływ termicznych bodźców kąpielowych na gospodarkę wodną ustroju,
- zmiany histologiczne i histochemiczne w różnych narządach pod wpływem ultradźwięków.

     Autor ponad 400 publikacji w dziedzinie fizjoterapii drukowanych w kraju i za granicą po II wojnie światowej, z których do najważniejszych należą:
- Fizykoterapia ogólna i kliniczna (1946),
- Odbudowa lecznictwa ubezpieczalnianego w Poznaniu (1946),
- Fizykoterapia. Podręcznik dla lekarzy (1954),
-  Krótkie fale w lecznictwie. Technika wykonywania zabiegów (1957),
- Balneologia kliniczna (1962),
- Biometeorologia człowieka (1976).

     Autor dziewięćdziesięciu trzech prac historycznych, poświęconych najnowszym dziejom balneologii polskiej, lekarzom uzdrowiskowym, które były notami biograficznymi dokumentujące wkład pracy i wiedzę fachową poszczególnych zasłużonych osób.

      Ogłosił drukiem trzy prace par excellence historyczne: „Józef Struś” w czasopiśmie szwajcarskim (1953), „Łaziebnictwo w Poznaniu w XVI i XVII wieku” w Przeglądzie Zachodnim (1954) i „O przeszłości Inowrocławia” w Roczniku Inowrocławskim (1964).

      Autor osiemdziesięciu jeden publikacji naukowych wydanych w zagranicznych czasopismach branżowych, m. in.: Medical Hydrology i Medical Climatology.

      W 1972 roku  na VI Kongresie Medycyny Fizykalnej w Barcelonie został uhonorowany Złotym Medalem za pracę doświadczalną nt gojenia się złamań kości długich u królików pod wpływem ultradźwięków.

      Redaktor podręcznika dla średniego personelu medycznego pt. Masaż leczniczy (1974), w którym opisane zostały masaże: klasyczny, segmentarny, natryskowy, podwodny, wibracyjny, synkardialny i kosmetyczny. Autor rozdziału pt Masaż pod natryskiem metodą Aix-les-Bains w tymże podręczniku.

    Członek zespołu redakcyjnego książki pt Polski słownik medyczny, pod redakcją Tadeusza Rożniatowskiego  (1981).
 
     W dowód uznaniu dla jego wiedzy, osiągnięć naukowych i społecznych był zapraszany do udziału w pracach towarzystw naukowych za granicą, był członkiem, m.in.:
-  International Society of Medical Hydrology,
- International Rehabilitation Medicine Association,
- German Society of Balneology,
- Royal Society of Medicine,
- American Society of Rehabilitation,
- Japanese Association of Physical Medicine and Balneology.
   W latach 1962-1970 pełnił funkcję wiceprezydenta Międzynarodowego Stowarzyszenia Hydrologii Lekarskiej (International Society of Medical Hydrology), a w latach 1970-1974 pełnił tę funkcję prezydenta tego towarzystwa.

    Za zasługi w dziedzinie balneologii uhonorowany Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski i najzaszczytniejszym Odznaczeniem Polskiego Towarzystwa Balneoklimatycznego - Medalem Wojciecha Oczki.

      Historyczny Członek Klubu „Ludzie Masażu"
             Nr karty członkowskiej 004/KLM/P/H/2001


 

Źródło:
Leszek Magiera. Leksykon masażu i terminów komplementarnych. 2001-2016
Leszek Magiera. Historia masażu w zarysie. 2007-2016
www.leksykonmasazu.pl (2012-2016)
Źródło foto:
prywatne archiwum prof. Wiesława Kochańskiego i dr Macieja Kochańskiego