Historia masażu – Starożytna Mezopotamia (Babilonia i Asyria)

Historia masażu – Starożytna Mezopotamia (Babilonia i Asyria)

     Cywilizacja Mezopotamii trwała około 2600 lat, tzn. od swych początków tj. od 2900 lat p.n.e. do podboju przez Aleksandra Wielkiego w 330 roku p.n.e. Powstała głównie z dwóch krain północnej Asyrii i południowej Babilonii i leżała między dwoma dużymi rzekami, Tygrysem i Eufratem (obecne terytorium Iraku i Syrii). Na obszarze Mezopotamii stworzyli swą kulturę Sumerowie, Akadyjczycy, Babilończycy i Asyryjczycy.

     O kulturze, medycynie i gospodarce Mezopotamii można dowiedzieć się z glinianych tabliczek z Nippur (med. 2100 r. p.n.e.), diorytowego pomnika nagrobnego Hammurabiego (med.1700 r. p.n.e.), 2200 tabliczek glinianych zapisanych pismem klinowym, stanowiących bibliotekę króla asyryjskiego Assurbanipala (med. 669-626 r. p.n.e.), oraz z. opisów greckiego historyka Herodota ( 484-425 r. p.n.e.).

     W 1890 roku ruinach pałacu króla Assurbanipala w Niwie Henry Layard i  Hormuz Rassam odkopali 2200 tablic z pismem klinowym, w tym około 660 mających związek z medycyną. Były tam pierwsze recepty, zapiski precyzyjnie opisanych chorób ich symptomy i sposoby ich leczenia. Była również mowa o różnego rodzaju nacieraniach, tarciach i ugniataniach.

     Lekarze-kapłani opiekowali się ludnością ze sfer wyższych, ale funkcjonowali również uliczni cyrulicy i dentyści, świadczący usługi biedocie. 

     W książce Epika medycyny historyk medycyny Marti–Ibanez pisze, że dowody na stosowanie masażu istnieją w Kodeksie Hammurabiego.

    Najwięcej informacji pochodzących z oryginalnych dokumentów z Asyrii i Babilonii, glinianych tabliczek zachowało się z okresu pomiędzy rokiem 700 a 530 p.n.e. Mało jest natomiast informacji na temat życia codziennego, pielęgnowania ciała czy lecznictwa mieszkańców Mezopotamii. Korzystanie z łaźni z prawdziwego zdarzenia to przywilej króla, kapłanów i klas zamożniejszych obywateli, które spotykało się w pałacach i bogatych domostwach. Ludzie żyjący z rzemiosła, nie mający łaźni zadawalali się myciem nad brzegiem rzeki czy kanału, w zbiornikach wody na dziedzińcu. Niekiedy zażywali kąpieli parowych zwanych „scytom”, polegające na tym, że w zamkniętym pomieszczeniu polewano wodą rozgrzane kamienie, po czym stosowali masaże, wykonywane przez niewolników. Wyjątkowo posługiwali się narzędziami z wypalonej gliny „strigiles” do oczyszczania ciała z kurzu. Zabiegiem toaletowym rozpowszechnionym w całym społeczeństwie, z wyjątkiem klas najniższych było namaszczanie oliwą całego ciała i włosów. Oliwienie całego ciała służyło zmiękczaniu skóry podrażnionej i wysuszonej przez suche powietrze i podmuchy piasku. Oliwienie włosów niszczyło gnidy i pasożyty, które nękały społeczeństwo Mezopotamii w związku z rozpowszechnionym we wszystkich warstwach noszeniem długich włosów i brody.

     Kamenetz w kisążce Historia masażu podaje treść zapisków Babilończyków:

„Kiedy człowiek ma skurcz połóż go głową ku dołowi a jego nogi ponad nim, dotykaj jego pleców kciukiem mówiąc bądź dobry, poruszaj jego ramionami i głową czternaście razy, obróć nim na ziemi”. Masaż był postrzegany jako pożyteczny, ale nie pożyteczny dla pacjenta, lecz zły dla demona. Masaż nie miał oddziaływać na człowieka, ale wypędzić demona.

     W Historii medycyny dr Waltera Libby znajduje się wzmianka o stosowaniu masażu w Mezopotamii. Wspomina on o stosowaniu preparatów, które były wcierane w skórę pacjenta dla uzyskania efektu terapeutycznego.

    Babilończycy ok. 1800 r. p.n.e., doskonale znali olejki eteryczne, które używali do masowania jak również dodawali je do materiałów budowlanych, z których budowano świątynie. Stosowali olejki cyprysowy, cedrowy i mirrowy, których właściwości antyseptyczne wpływały dezynfekująco na pomieszczenia świątyni.

      Babilonia, rozwinęła sztukę perfumerii opierając się głównie na użyciu wyciągów żywicznych ze szlachetnych drzew i krzewów jak na przykład wyciąg oleisty z kadzidła, drzewa sandałowego oraz mirry. Technika stosowana przez ówczesnych alchemików to maceracja, która pozwoliła skomponować cudowny olejek Babilonia, przeciw starzeniu się ciała i wyzwalamia pozytywnych emocji. Tak niezwykłą kompozycję dawało wymieszanie żywic z drzewa sandałowego, benjui i mirry oraz kwiatu irysa i olejków esencjonalnych z cytryny, kadzidła i mirry.

Źródło:
Leszek Magiera. Historia masażu w zarysie. 2007
www.leksykonmasazu.pl (2015)
Leszek Magiera. Leksykon masażu i terminów komplementarnych. 2015
Źródło foto:
www.artystyczne-ciekawostki.blogspot.com