Galen

Galen (Claudius Galenus z Pergamonu, 130-200 n.e.); rzymski lekarz greckiego pochodzenia, wybitny anatom, utalentowany badacz i pisarz, jeden z najznakomitszych starożytnych lekarzy, wyznawca metod Hipokratesa; wywarł olbrzymi wpływ na rozwój nauk medycznych w średniowieczu i odrodzeniu.

   Na początku swojej praktyki leczył gladiatorów, zyskując popularność dzięki osiągnięciom w leczeniu otwartych ran i uszkodzeń ścięgien.

    Od 161 roku n.e. był lekarzem rzymskich imperatorów: Marka Aureliusza, Lucjusza Werusa i Kommodusa.

    Jego praca o anatomii obejmuje dokładny opis kości i mięśni oraz towarzyszących im tkanek, takich jak więzadła i ścięgna.

   W swoim dziele pt. De Sanitate Tuenda (Higiena) dał opis masażu oraz pisał, że przed ćwiczeniami należy zmiękczyć ciało, a nacieranie (frictiones) powinno być różnego rodzaju.

   Wynalazł również zimny krem, będący podstawą wszystkich używanych obecnie maści oraz kremu nawilżającego Ceroma, składającego się z mieszaniny wosku i oliwy, który stosowano do masażu całego ciała.

    Na podstawie opisu Hipokratesowego anatripsis Galen opracował opis wskazanych przy tego typu zabiegach ruchu rąk: Pocieranie powinno być różnorodne, powinno zawierać uderzenia i gładzenie, ruchy rąk powinny odbywać się nie tylko z góry na dół i z dołu w górę, ale też ukośnie i poprzecznie... Zrożnicowane uderzenia i gładzące ruchy rąk powinny odbywać się w różnych kierunkach, tak aby każde włókno mięśnia było dotknięte.

    W Higienie w rozdziale zatytułowanym Masaż poranny i wieczorny Galen pisze: Jeśli jest on zupełnie wypoczęty, zbyteczne jest, by go masować albo namaszczać olejkami, chyba że musi on pokonać ekstremalne zimno; wtedy przygotujemy go do tego specjalnym masażem, takim jak tych, którzy zamierzają przystąpić do zimnej kąpieli.... Ale, jeżeli nasza praca ma przynieść efekty, należy z góry zaznaczyć, że po wszystkim musi się on poddać zabiegowi namaszczania olejkami i delikatnemu masażowi. I tak też, jeśli jego skóra jest wyjątkowo sucha, powinien zostać namaszczony olejkami ze słodkim olejem, ponieważ to doskonale nawilża suchą skórę. I powinien być poddany krótkiemu masażowi, ale ani zbyt mocnemu, ani zbyt delikatnemu, ponieważ naszym celem ma być tylko poprawienie trawienia, nie zaś zmiana stanu skóry albo ciała [mięśni] ani usunięcie z jego ciała ekskrementów. Delikatny masaż sprawia, że ciało staje się odprężone i miękkie, zaś mocny masaż sprawia, że skóra jest szorstka.

    Galen w dziele O ochronie zdrowia dużo uwagi poświęca profilaktyce, zalecając środki higieniczne w postaci gimnastyki, pracy fizycznej, odpowiedniej diety oraz masażu i kąpieli. Uważał każdy rodzaj aktywności ruchowej za ćwiczenie fizyczne, które powinno się wykonywać przed jedzeniem, po wcześniejszym natarciu ciała. Zalecał ostrożność w stosowaniu ćwiczeń, pisząc: Aktywność ruchowa człowieka zdrowego wymaga dużo uwagi i ciągłej obserwacji reakcji organizmu. Powinna odbywać się według pewnego przyjętego rytuału: ćwiczyć należało nago w pomieszczeniu dobrze ogrzanym, ćwiczenia poprzedzone były nacieraniem ciała, którego celem było rozpulchnienie członków, co się żywszym zabarwieniem skóry i większą gibkością członków i zdolnością łatwiejszego wykonywania ruchów objawia.

   Galen był zwolennikiem stosowania kąpieli, traktował je jako sposób leczenia i metodę na poprawę stanu zdrowia. Rzymianie uwielbiali korzystać z kąpieli w gorących źródłach, przynosząc ulgę zmęczonym mięśniom i zmysłom. W związku z modą i zapotrzebowaniem na źródlane kąpieliska z czasem je rozbudowywano i przekształcano w łaźnie, sauny i termy. Miejsca te nazywano „aque”, a zabiegi tam wykonywane określano mianem sanus per aquam, czyli leczenie przez wodę.

     Historyczny Członek Klubu "Ludzie Masażu".
     Historical Member of the "People of Massage" Club
 

Źródło:

Leszek Magiera. Historia masażu w zarysie. 2007