Układ nerwowy autonomiczny

Układ nerwowy autonomiczny (układ nerwowy wegetatywny, układ nerwowy animalny); część układu nerwowego, którego wypustki przewodzą bodźce nerwowe do narządów wewnętrznych, unerwiając ich mięśnie gładkie, naczynia krwionośne, gruczoły i inne komórki. Układ ten dzieli się na część współczulną (sympatyczną), zwaną układem nerwowym współczulnym, część przywspółczulną (parasympatyczną), zwaną układem nerwowym przywspółczulnym, część enteryczną i część czuciową. Autonomiczny układ nerwowy wspólnie z układem dokrewnym decydują o utrzymaniu homeostazy i umożliwiają adaptację organizmu do zmieniającego się środowiska wewnętrznego. Układ reguluje funkcje organizmu w zasadzie niezależne od naszej woli. Obecnie na podstawie badań wiadomo, że poprzez trening jogi lub trening autogenny można w pewnym stopniu wpływać na czynności narządów wewnętrznych, np. serca lub jelit.

Schemat autonomicznego układu nerwowego

część współczulna unerwiająca:
1. naczynia krwionośne gruczołów potowych i innych głowy, 2. gruczoł tarczowy,
3. naczynia gruczołów potowych i innych kończyny górnej, 4. serce, 5. oskrzela i płuca,
6. wątroba, 7. żołądek, 8. jelito cienkie, 9. jelito grube część bliższa, 10. jelito grube część dalsza i pęcherz moczowy, 11. naczynia gruczołów potowych i innych kończyny dolnej

część przywspółczulna unerwiająca:
1. mięsień zwieracz źrenicy, 2. gruczoł łzowy, 3. ślinianka przyuszna,
4. ślinianka podjęzykowa, 5. ślinianka podżuchwowa, 6. serce, 7. oskrzela i płuca, 8. przełyk, 9. wątroba, 10. żołądek, 11. jelito cienkie, 12. trzustka, 13. nerka, 14. jelito grube część bliższa, 15. jelito grube część dalsza i pęcherz moczowy
 

Źródło:

Leszek Magiera. Leksykon masażu i terminów komplementarnych. 2001.