Diagnostyka przed masażem stref refleksyjnych stóp

Diagnostyka przed masażem stref refleksyjnych stóp

Diagnostyka przed masażem stref refleksyjnych stóp; badanie przed refleksoterapią stóp obejmuje badanie podmiotowe i przedmiotowe. Badanie podmiotowe, czyli wywiad z pacjentem lub z jego opiekunem, najczęściej składa się z dwóch części – z wywiadu personalnego i wywiadu na temat jednostki chorobowej, która ma być poddana zabiegowi masażu. Dodatkowo należy uzyskać informacje o nawykach i sposobie życia (dieta, tryb życia, sen, stosowane używki, aktywność fizyczna, hobby itp.), poziomie stresu oraz o chorobach dziedzicznych (nadciśnienie, choroby serca, nowotwory, cukrzyca, epilepsja itp.). Badanie przedmiotowe obejmuje: oglądanie, dotykanie (analiza temperatury, elastyczności i ruchomości stopy, bolesności receptorów oraz występowania łaskotek), analizę wilgotności i zapachu stóp oraz analizę poszczególnych receptorów. W refleksoterapii stóp duże znaczenie ma prawidłowe zdiagnozowanie poszczególnych stref refleksyjnych. Należy pamiętać, aby analizę stóp przeprowadzić przy dobrym oświetleniu naturalnym i uwzględnić wszystkie strefy od czubków palców do poziomu ok. 10 cm powyżej kostek. Powinno się również uwzględnić pewne okoliczności i przyczyny, które będą zakłócały przeprowadzenie prawidłowego badania, a mianowicie: suchość, szorstkość i pęknięcia występujące w obrębie sto py, porażenie całkowite lub częściowe stopy lub ciała, amputacje w obrębie stopy, stan po usunięciu opatrunku gipsowego, wiek pacjenta itp. Na stronie podeszwowej stopy występuje ok. 600 gruczołów potowych na 1cm2 powierzchni skóry, natomiast nie ma gruczołów łojowych i w związku z tym część osób uskarża się na nadmierną suchość stóp. Skóra staje się szorstka, łuszczy się, na piętach tworzą się zgrubienia. Przy bardzo wysuszonej skórze stóp i braku ich pielęgnacji może dojść do pęknięć, które są bolesne. Porażenie ciała spowodowane uszkodzeniem ośrodkowego układu nerwowego lub porażenie stopy wskutek uszkodzenia nerwu lub nerwów obwodowych uniemożliwia przeprowadzenie efektywnego badania. Amputacja stopy również uniemożliwia przeprowadzenie badania. W takiej sytuacji bada się strefy refleksyjne na ręce po stronie amputowanej stopy. Przy amputacji części stopy bada się receptory na zdrowej stopie. Należy pamiętać, że unieruchomienie kończyny dolnej w opatrunku gipsowym przez dłuższy czas (np. 6-8 tygodni) w początkowym okresie po zdjęciu gipsu zniekształca osobniczy sposób chodzenia, co może utrudnić odczytywanie zmian w obrębie stref refleksyjnych. Należy pamiętać, że wraz z wiekiem zmienia się wygląd stóp i dlatego analiza winna uwzględniać pewne odchylenia od normy. Przy badaniu nie należy brać pod uwagę śladów powstałych przez uciskające skarpety czy obuwie. Badanie przez oglądanie pozwala na zlokalizowanie zmian w postaci odcisków, odgnieceń, modzeli, odparzeń czy pęknięć na skórze po stronach grzbietowej i podeszwowej. Podczas analizy sprawdza się wielkość i długość stóp, porównuje się łuki podłużne, których deformacje wskazują na zaburzenia rownowagi układu mięśniowego w dolnym odcinku kręgosłupa. Badanie przez dotykanie rozpoczyna się od analizy temperatury poszczególnych części i receptorów na stronach grzbietowej i podeszwowej jednej i drugiej stopy. Dotykanie przeprowadza się stroną grzbietową paliczków dalszych. Należy pamiętać o tym, aby ręka badająca nie była zimna. Różnice w ciepłocie symetrycznych receptorów, jak również miejscowy wzrost temperatury poszczególnych receptorów mogą być wynikiem zwiększonego przepływu krwi wskutek stanu zapalnego odpowiedniego narządu lub części ciała. Badanie elastyczności i ruchomości poszczególnych stawów i ścięgien w obrębie stóp pozwoli na ujawnienie stanu gibkości i napięcia mięśni w różnych częściach ciała. Badanie rozpoczyna się gimnastyką palców. W stawach śródstopno-paliczkowych wykonuje się ruchy zginania podeszwowego i grzbietowego oraz krążenie paluchem i pozostałymi palcami. Ograniczenie ruchomości, a także występowanie sztywności i bolesności w obrębie palucha odzwierciedlają zmiany chorobowe kręgosłupa w odcinku szyjnym i dolegliwości karku. Zmniejszona ruchomość w pozostałych stawach śródstopno-paliczkowych wskazuje na wzmożone napięcie mięśni obręczy barkowej, natomiast nadruchomość w tych stawach świadczy o zablokowaniu energii w tym obszarze. Badanie stawu skokowego pozwoli ustalić stan funkcjonowania miednicy i obręczy biodrowej. Przeprowadzając ćwiczenia bierne w stawie skokowym górnym (zginanie grzbietowe i podeszwowe) oraz w stawie skokowym dolnym (nawracanie i odwracanie), należy zwrócić uwagę na zakres ruchomości w tych stawach. Normy pomiarowe w obrębie stawów skokowych wskazują na prawidłową czynność obręczy biodrowej i miednicy. Analiza ścięgien na stronie grzbietowej stopy ujawnia stan ruchomości mięśni klatki piersiowej i górnej części grzbietu, natomiast badanie ścięgien na stronie podeszwowej pozwoli ustalić stan mięśni brzucha i środkowej części grzbietu. Elastyczność ścięgna Achillesa wskazuje na stan mięśni dolnej części grzbietu i ud. Ścięgna mało elastyczne, napięte i twarde nie wróżą prawidłowego stanu mięśni w poszczególnych odcinkach ciała. Badanie bolesności receptorów przeprowadza się techniką spacerowania opuszką kciuka po stronie podeszwowej, a opuszką II palca po stronie grzbietowej. Badanie ujawni, czy istnieją receptory wrażliwe na ucisk, co będzie potwierdzeniem schorzenia zgłaszanego przez pacjenta. Podczas badania przez dotykanie można stwierdzić, czy pacjent ma łaskotki na stopach, co nie ma żadnego znaczenia diagnostycznego, ale uświadamia masażyście, że mogą być problemy z przeprowadzeniem masażu. Przy występowaniu łaskotek masażysta i pacjent winni wypracować odpowiedni sposób refleksowania stóp. Nadmierna potliwość stóp może być spowodowana wewnętrznymi zaburzeniami organizmu, np. cukrzycą lub niektórymi chorobami zakaźnymi, albo burzą hormonalną w organizmie w okresie dojrzewania lub przekwitania. Osoby będące w ciągłym napięciu nerwowym narzekają na znaczną potliwość stóp. Również noszenie nieodpowiedniego obuwia i skarpet z tworzyw sztucznych wpływa na zwiększoną wilgotność stóp. Potliwość stóp występuje także przy nadmiernym obciążaniu nerek zbyt dużą ilością słodkich płynów, owoców i słodyczy. Gruczoły potowe, wydzielając pot, wpływają na regulację ciepłoty ciała. Połączenie potu z bakteriami, które obecne są na powierzchni całego ciała (także na stopach), czasami wywołuje nieprzyjemny zapach. Wytwarzanie potu nie zależy tylko od warunków klimatycznych lub wysiłku, ale również od metabolizmu, stanu psychicznego, zmian hormonalnych (np. okres dojrzewania czy ciąża) oraz diety. Dlatego nieprzyjemny zapach niekoniecznie świadczy o braku higieny osobistej, lecz związany jest z ogólnym stanem zdrowia. Badanie poszczególnych receptorów (stref refleksyjnych) stanowi podstawę diagnozowania w refleksoterapii, za pomocą której można stwierdzić zaburzenia funkcjonowania narządu lub części ciała. Najczęściej bolesność lub wrażliwość receptora wskazuje na niedomogę odpowiedniego narządu, ale również pewne znaki lub zniekształcenia w obrębie receptora mogą sygnalizować, że były już – albo będą – problemy z jakimś narządem lub częścią ciała. Receptory rozmieszczone na prawej stopie odpowiadają narządom wewnętrznym zlokalizowanym po prawej stronie ciała i odwrotnie. Wyjątek stanowią strefy refleksyjne narządów umiejscowionych w obrębie głowy. Badając strefy refleksyjne głowy na lewej stopie, zbieramy informacje o czynnościach narządów występujących po prawej stronie głowy i odwrotnie. Istotnym elementem badania jest wykluczenie przeciwwskazań do masażu stref refleksyjnych na stopach.

Źródło:

Leszek Magiera. Leksykon masażu i terminów komplementarnych. 2001.